Apartmanda Elektrikli Araç Şarjı: Kurulum, Yasal Süreç ve Maliyetler

Elektrikli araç sahiplerinin artışıyla birlikte, apartmanlarda güvenilir ve erişilebilir şarj altyapısı kurma ihtiyacı ön plana çıktı. Bu rehberde, Türkiye genelinde apartman ve site otoparklarına elektrikli araç (EV) şarj ünitesi kurulumu için bilmeniz gereken tüm adımları, yeni yasal düzenlemeleri ve maliyet kalemlerini detaylı şekilde ele alacağız.

Yasal Durum:

Kat Mülkiyeti Kanunu ve Onay Şartı

• Daha önce, ortak alanlarda şarj ünitesi kurmak için kat maliklerinin beşte dördünün (⅘) yazılı onayı gerekiyordu.
• Yeni Genelge ile: Ortak kullanım alanlarında (site ve apartman ortak otopark alanları gibi) elektrikli araç şarj ünitesi kurmak için kat maliklerinin yarısından bir fazlasının (50%+1) onayı yeterli sayılacaktır.
• Örneğin 10 daireli bir binada 6 dairenin onayı yeterli olur.
• Mevzuata uygunluk açısından, daire sahiplerine kurulum gerekçeleri ve teknik şartlar detaylıca bildirilmelidir.

Bina/ Site Yönetiminden İzin ve Teknik Uygunluk

• Apartman yönetimi (yönetici veya yönetim kurulu) önce gereken onay sürecini organize eder.
• Teknik uygunluk için:
• Ortak elektrik panosundan çekilecek güç ve kablo güzergâhı tespit edilir.
• Sigorta grubu, sayaç modifikasyonu, aşırı akım koruma gibi elektrik altyapısı incelemeleri yapılır.

Teknik Şartlar ve Cihaz Seçimi

Şarj Ünitesi Tipleri

• AC Şarj Cihazları (AC Wallbox / Standart Apartman Şarjı)
  • Çıkış Gücü: 3,7 kW – 22 kW arası (en yaygın 7 kW ve 11 kW)
  • Özellikler:
    • Tip 2 bağlantı (Avrupa standardı)
    • Standart ev tipi güç beslemesi (220/380 VAC) ile uyumlu
    • OCPP 1.6 veya daha güncel protokol desteği (uzaktan izleme, faturalandırma)
• DC Hızlı Şarj Cihazları (Yoğun Kullanımlı Siteler için)
  • Çıkış Gücü: 30 kW ve üzeri (örneğin 50 kW–150 kW)
  • Özellikler:
    • CCS veya CHAdeMO soket
    • Hızlı dolum imkânı (%20 → %80 kapasite dolumu 30–50 dakika içinde)
    • Genellikle misafir otoparkı veya girişe konumlandırılır

Kurulum Adımları

Keşif ve Proje Planlama

1. Keşif Hizmeti
   • Elektrik panosu, dağıtım panoları, sayaç yerleri ve bina içi kablolama tespit edilir.
   • TSE/CE onaylı ekipman listesi hazırlanır.
2. Mühendislik Projesi
   • Elektrik mühendisi, çekilecek güç hesabını (kW ihtiyacı) yapar.
   • Sigorta ve şalter seçimi, topraklama (earthing) projesi oluşturulur.
   • OCPP uyumlu yazılım kurulumu planlanır (uzaktan izleme, faturalandırma desteği).

Montaj ve Bağlantı

1. Cihaz Montajı
   • AC wallbox veya DC hızlı şarj cihazı, belirlenen konuma güvenli şekilde sabitlenir (duvar veya direk üstü montaj).
   • Kablolama; sigorta panosundan şarj cihazına kadar çekilir, gerekli borulama ve tavel yapılır.
2. Elektrik Bağlantıları
   • Sigorta hattı, kaçak akım korumalı şalter (RCD) ve MCCB (Molded Case Circuit Breaker) ile panoya entegre edilir.
   • Cihaz içindeki toprak algılama (PE) ve kilitleme mekanizmaları kontrol edilir.
3. Test Süreci
   • Voltaj, akım ve topraklama direnci ölçümleri gerçekleştirilir.
   • Cihazın şarj fonksiyonu, iletişim (OCPP), sayaç doğruluğu test edilir.
   • DC hızlı şarj cihazları için CCS/CHAdeMO protokol denemeleri yapılır.
4. Kullanıcı Eğitimi
   • Site/sakin temsilcilerine veya araç sahibi kullanıcıya; cihaz kullanımı, faturalandırma, güvenlik ve bakım prosedürleri anlatılır.

Güç ve Elektrik Altyapısı Değerlendirmesi

• Şebekeden Alınacak Güç
  • Ortalama bir 7 kW AC şarj ünitesi için 32 A/3 faz (veya 64 A/1 faz) sigorta gerekir.
  • Mevcut şebeke kapasitesinin yetersiz olması durumunda ek sayaç yenileme veya trafo yükseltme işlemi gerekebilir.
• Kablo Güzergâhı ve Borulama
  • Şarj ünitesine kadar giden kablolar genellikle 6 mm² – 16 mm² kesit bakır elektrik kablosuyla çekilir.
  • Bazı sitelerde tavana veya duvara monte borularla kablo geçişi yapılırken, bazı yapılarda zemin altından boru hattı açma tercih edilir.

Düzenli Bakım ve Teknik Servis

Periyodik Bakım Planı

• Yılda 1–2 Kez Detaylı Bakım
  • Cihaz yazılım güncellemeleri (firmware)
  • İç ve dış yüzey temizliği, koruyucu kaplama kontrolü
  • Elektrik panosu bağlantı sıkılığı, topraklama direnci ölçümü
• 3 Aylık Görsel İnceleme
  • Kablo, priz/soket yuvaları, LED panel kontrolü
  • Korozyon, su sızıntısı ve fiziksel hasar tespiti

Arıza Giderme ve Yedek Parça Desteği

• Hızlı Müdahale Ekibi
  • Arıza bildirimi sonrası maksimum 24–48 saat içinde yerinde müdahale
• Orijinal Yedek Parça Temini
  • Şarj ünitesi modülleri, sigortalar, CP/PE kabloları
  • Yazılım lisans yenileme ve uzaktan müdahale

Sitelerde Elektrikli Araç Şarj İstasyonu Zorunluluğu:

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Otopark Yönetmeliği’ne göre, yeni inşa edilecek apartman ve sitelerde elektrikli şarj ünitesi kurulumu zorunlu hale gelmiştir. Mevcut binalarda ise şarj istasyonu kurulumu için kat maliklerinin onayı gerekmektedir.

Hiçbir kat maliki, kendi aracını şarj edebilmesi için şarj ünitesi montajı yaptıramaz. Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca kendi otopark alanınıza elektrikli aracınız için şarj istasyonu kurmak isterseniz, kat maliklerinin 5’te 4’ünün yazılı rızasını almanız gerekiyor.  Kaynak

Tesis Yöneticileri Konfederasyonu Genel Başkanı Yahya Sağır

Şarj İstasyonu Maliyeti:

Şarj istasyonlarının maliyeti, modeline ve özelliklerine göre değişmektedir. Ortalama olarak, 1 kW şarj istasyonu ücreti 7 TL civarındadır.

Ev Prizinden Şarj:

Her elektrikli aracın farklı giriş teknolojilerine sahip şarj cihazları bulunur. Bu şarj cihazlarından biri, günlük hayatta evde kullandığımız prizlere uyumlu giriş teknolojisine sahiptir. Dolayısıyla, ev prizinden elektrikli araba şarj etmek mümkündür. Ancak, bu yöntemle şarj süresi uzayabilir ve elektrik tesisatınızda bazı değişiklikler yapılması gerekebilir.

220 Volt ile Şarj:

Türkiye’deki evlerde bulunan standart 220 volt alternatif akım (AC) prizlerini kullanarak elektrikli bir aracı şarj etmek mümkündür.

Site Otoparkına Şarj İstasyonu Kurulumu:

Site veya apartman otoparkına şarj ünitesi kurdurmak isteyen elektrikli araç sahiplerinin kat maliklerinin onayını alması gerekir. Yasal izin olmadan kurulan şarj istasyonları sökülebilir ve kurulum yapan kişiye cezai işlem uygulanabilir.

Apartmanda elektrikli araç şarjı, yasal prosedürlere ve teknik şartlara uygun şekilde yapılmalıdır. Kendi park alanınıza şarj istasyonu kurmak için kat maliklerinin onayını almanız ve gerekli izinleri almanız gerekmektedir.

Faydalı İpuçları:

Şarj istasyonu kurulumu için yetkili bir elektrikçi ile çalışmanız önemlidir. Teknik servisimiz kurulumları garanti ile yapmaktadır.
Elektrikli araç şarj istasyonları ile ilgili detaylı bilgi için Bakanlığı’nın web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Apartmandaki diğer elektrikli araç sahipleri ile iş birliği yaparak ortak bir şarj istasyonu kurulumunu düşünebilirsiniz.
Elektrikli araçlar, geleceğin ulaşımını temsil ediyor. Apartmanlarda şarj istasyonlarının yaygınlaşması, bu araçların kullanımını kolaylaştıracak ve sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunacaktır.

Adım Adım Kurulum

1. Kat Malikleri Onayı
   • Yeni genelge gereği toplam daire sayısının %50+1 onayı alınır. Yönetim kurulu tutanak tutarak belgeyi saklar.
2. Ön Keşif ve Proje Planlama
   • Elektrik mühendisi, mevcut altyapıyı tespit eder, kablo güzergâhı ve güç ihtiyacını hesaplar.
3. Cihaz Seçimi ve Teklif Hazırlığı
   • AC veya DC cihaz modeli belirlenir, marka ve çıkış gücü (7 kW, 11 kW, 22 kW vb.) seçilir.
4. Montaj, Bağlantı ve Test
   • TSE/CE onaylı ekipmanlarla montaj yapılır. Voltaj, akım, topraklama, OCPP bağlantısı test edilir.
   • Kullanıcıya cihaz kullanımı, faturalandırma, rezervasyon ve bakım süreçleri anlatılır.
5. Düzenli Bakım ve İzleme
   • Yıllık bakım sözleşmesi imzalanır. Uzaktan izleme ile cihaz performansı 7/24 takip edilir.
   • Periyodik yazılım ve donanım kontrolleri yapılır.